Aurtengo apirilean Barakaldoko
Foruaren 650. urteurrena eta Uriarte Frantzizkartarrak, Euskalkien Mapa
osatzeko, Luis Luciano Bonaparteri bidalitako gutunaren 150. urteurrena beteko
dira. Bi
jazoera horiek kulturan eta gizartean izan zuten eragina oso handia izan zen,
euskararen lekukotzea ahalbidetu zutelako.
Bi efemerideok euskerarekin duten lotura
aprobetxatuz, gure hizkuntzak duen garrantzia sustatu nahi dugu kultura-ziklo
bat antolatzen 2016ko maiatzean eta ekainean.
Ba
al zenekien XIX. mendeko garapen industriala baino lehenago Barakaldo herri
euskalduna zela?
Euskaltzale
eta euskaldunen artean nork ez du ezagutzen Luis Luciano Bonapartek
kaleratutako Euskara eta Euskalkien mapa. Londresen argitaratu zuen eta oso
harreman estua du garrantzi handiko beste bi lanekin: Le verbe basque en tableaux (Londresen, 1869an) eta Carte des sept provinces
basques montrant la délimitation actualle de l'euscara et sa division en
dialectes et sous-dialectes et varietés (Londresen 1863an egin arren,
1871-1872 urteetan kaleratu zen. Bi edizio dira, bata grabatua eta bestea
litografia moduan)
Luis
Luiciano Bonapartek ikerketa zientifiko-linguistikoa egiteko Euskal Herriko
herri ezberdinetan ibili zen, eta bere izenean ikerketak egiten zituzten
kolaboratzaileek parte hartu zuten. Horietariko bat Jose Antonio Uriarte
Bermeoko Franziskotar Frailea izan zen, eta bere lanari esker Barakaldo
euskalduna zela badakigu.
“Convento de Bermeo, 23 de abril de 1866 … he
averiguado que en los barrios de Landaburu y Beurco se habla mucho bascuence y
en el de San Vicente también algo: pero en el de Retuerto y demas apenas se
conoce. He hablado con muchos yo mismo en bascuence...”
Jose
Antonio Uriarte, Bermeoko Franziskotar Frailea
PROGRAMAZIOA
Kultura-ekitaldi ziklo honetan lau hitzaldi ezberdin proposatzen ditugu.
Laurok zerikusi zuzena dute bi jazoerekin eta jakinmina betetzeko aukera
paregabea izango da.
1.saioa
Barakaldoko Foruaren 650. urteurrena
eta Luis Luciano Bonaparteri bidalitako gutunaren 150. urteurrena. Barakaldoko
historia laburrean azalduta eta gertakari hauek kokatzea.
HIZLARIA: Mitxel Olabuenaga. Historian Doktorea / Ezagutu Barakaldo programaren egilea.
MAIATZAK 3, asteartea arratsaldeko 19:00etan.
Gaztelaniaz
2.saioa
Barakaldoko Euskal Toponimia.
HIZLARIAK: Goio Bañales. Arte Ederretan Lizentziaduna.
Marrazketa irakaslea.
Mikel Gorrotxategi.
Euskaltzaindiako
Onomastika Zerbitzuaren arduraduna.
MAIATZAK 11, asteazkena arratsaldeko 19:00etan.
Elebiduna
3.saioa
Euskararen kate hautsiak. Hizkuntza
zapalkuntzaren historia. Liburuaren aurkezpena eta solasaldia
HIZLARIA: David Anaut Peña. Euskara Teknikaria. Nafarroako Foru Legebiltzarkidea.
MAIATZAK 25, asteazkena arratsaldeko 19:00etan.
Euskaraz
4.saioa
Euskara eta Barakaldo XX. mendetik gaur
egun arte.
HIZLARIA: Txeru Gartzia Izagirre. Historialaria eta Euskaltzalea.
“Barakaldoko bibliografia” liburuaren egilea.
EKAINAK 7, asteartea arratsaldeko 19:00etan.
